Μπορεί το ελληνικό κρασί να βρει τον δρόμο του προς τις διεθνείς αγορές; Μπορεί, ακόμη και η “υποτιμημένη” ρετσίνα, να συναγωνιστεί τα μεγάλα “σπίτια” του εξωτερικού, να μπει στη λίστα με τα 10 πιο αξέχαστα κρασιά για το 2016 που δημοσιοποίησαν οι New York Times, και σε wine lists εστιατορίων με αστέρια Michelin; Η περίπτωση της Gaia Wines, που ιδρύθηκε από τον Γεωπόνο Λέων Καράτσαλο και τον  Γεωπόνο/Οινολόγο Γιάννη Παρασκευόπουλο το 1994, χρονιά που η εταιρεία διέθεσε στην αγορά περίπου 10.000 φιάλες του Θαλασσίτη, αποδεικνύει ότι μπορεί.

Σήμερα, η Γαία κυκλοφορεί πάνω από 350.000 φιάλες σε ετήσια βάση, έχοντας στη λίστα της ορισμένες από τις πιο γνωστές ελληνικές ετικέτες κρασιού, με εξαγωγική δραστηριότητα σε πολλές και μεγάλες αγορές του εξωτερικού, αλλά και σημαντικές διεθνείς βραβεύσεις αλλά και διακρίσεις όπως ότι η ρετσίνα της η Retinitis Nobilis βρέθηκε στο top 10 των πιο αξιομνημόνευτων κρασιών του 2016 από τους New York Times.

Το ελληνικό κρασί παραμένει κάτω από το ραντάρ

Ωστόσο, όπως λέει ο κ. Λέων Καράτσαλος, το ελληνικό κρασί έχει ακόμα πολύ δρόμο να καλύψει για τη διεθνή καταξίωση. “Στο εξωτερικό η εικόνα για τα ελληνικά κρασιά είναι πολύ διαφορετική από ό,τι εμείς εδώ πιστεύουμε. Δηλαδή, το γεγονός ότι υπάρχουν ετικέτες ευρέως αναγνωρισμένες στη δική μας αγορά, δεν σημαίνει ότι διαπρέπουν και έξω. Το αντίθετο. Το ελληνικό κρασί παραμένει κάτω από το ραντάρ στις παγκόσμιες αγορές, ακόμα και στη Γερμανία”, σημειώνει ο κ. Καράτσαλος. Παρόλα αυτά, ο ίδιος διακρίνει ότι τα τελευταία 7-8 χρόνια η εικόνα έχει αρχίσει σταδιακά να αλλάζει, κυρίως λόγω της ανάδειξης του ελληνικού αμπελώνα από τους “wine experts”, που διαμορφώνουν τις τάσεις διεθνώς και πλέον έχουν εντοπίσει και βάλει στο χάρτη το ελληνικό κρασί.

“Υπάρχει αυτή η γενιά ειδικών του κρασιού, που περιλαμβάνει από απλούς καταναλωτές μέχρι εμπόρους και σομελιέ, οι τελευταίοι πιστοποιημένοι από διεθνώς καταξιωμένους θεσμούς. Πρόκειται για ανθρώπους που γράφουν σε έγκριτα και αντικειμενικά έντυπα και blogs κρασιού ανακαλύπτοντας και παρουσιάζοντας διαρκώς καινούρια προϊόντα, οι οποίοι έχουν συμβάλει στην αύξηση της αναγνωρισιμότητας του ελληνικού κρασιού”, αναφέρει ο κ. Καράτσαλος και συμπληρώνει “αυτός είναι πλέον ο δρόμος της διεθνούς προβολής, οπότε οι Έλληνες οινοποιοί οφείλουν να στοχεύουν σε αυτό το εξειδικευμένο κοινό. Φυσικά, κι εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι λόγω της ιδιαιτερότητας του κρασιού ως brand – συνήθως χαμηλό budget για προώθηση και όχι αυτονόητη διαθεσιμότητα οπουδήποτε – η προβολή από τους wine experts δεν συνεπάγεται αυτομάτως τη διάθεση ενός προϊόντος σε μια κάβα ή ένα εστιατόριο”.

Η ελληνική αγορά

Όσον αφορά στην κατάσταση της ελληνικής αγοράς κρασιού συνολικά, ο κ. Καράτσαλος είναι αισιόδοξος. Σημειώνει πως το ελληνικό κρασί είναι leader προϊόν με σαφές στρατηγικό σχέδιο σχεδιασμένο από την Διεπαγγελματική Ένωση Οίνου και Αμπέλου (ΕΔΟΑΟ) για την ανάπτυξή του, τόσο σε ποιότητα όσο και σε όγκο παραγωγής. Επισημαίνει ωστόσο ότι χρειάζεται χρόνος για να φτάσουμε στα επιθυμητά επίπεδα, ελλείψει επαρκών κεφαλαίων αλλά και με τον διεθνή ανταγωνισμό να είναι πολύ μπροστά, λειτουργικά και νομοθετικά.
Όπως αναφέρει, “δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η πλειοψηφία των οινοποιείων στην Ελλάδα διοικούνται ακόμα από την 1η γενιά παραγωγών, όταν στο εξωτερικό συναντάμε επιχειρήσεις 6ης και 7ης γενιάς. Χρειάζεται υπομονή, δεν μπορούμε να έχουμε υπερβολικές αξιώσεις. Η προσπάθεια που γίνεται από τους Έλληνες οινοποιούς είναι σπουδαία, με σχετικά καλή υποστήριξη από τον κρατικό μηχανισμό. Σκεφτείτε μόνο αυτό, ότι στην Ελλάδα πρέπει εμείς οι ίδιοι, χειροκίνητα, να βάζουμε τις ειδικές ταινίες Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας για τα κρασιά μας, όταν αλλού αυτή η στοιχειώδης διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη”.

Σύμφωνα με τον κ. Καράτσαλο, η ανοδική πορεία της Γαίας, ιδίως στις απαιτητικές διεθνείς αγορές με τον σκληρό και ποιοτικό ανταγωνισμό, οφείλεται στο δίπτυχο “high-end προϊόντα και υψηλή συνέπεια”, μαζί με έναν διαρκή πειραματισμό με τα όρια των ελληνικών ποικιλιών. “Εγκαταστήσαμε τα οινοποιεία μας σε δύο κορυφαίες αμπελουργικά περιοχές της Ελλάδας, τη Σαντορίνη και τη Νεμέα, με τις ποικιλίες τους να προσφέρουν αυτόν τον ιδιαίτερο καμβά πάνω στον οποίο δημιουργούμε τα κρασιά μας”, λέει.

H Gaia Wines, όπως σημειώνει, έβγαλε πρώτη τις ποικιλίες Ασύρτικο Σαντορίνης και Αγιωργίτικο εκτός ελληνικών συνόρων, τοποθετώντας τες στο διεθνή χάρτη. Το Ασύρτικο έχει βραβευθεί τρεις συνεχόμενες χρονιές από τα Decanter World Wine Awards, ενώ η βράβευση του Κτήματος Γαίας 2001, 100% Αγιωργίτικου βαθιάς παλαίωσης, στην ίδια διοργάνωση το 2003 έστρεψε για πρώτη φορά την προσοχή των wine experts διεθνώς στη συγκεκριμένη ποικιλία, σημειώνει ο ίδιος. Η εταιρεία έχει, επιπλέον, βραβευθεί 6 φορές ως ένα από τα 100 καλύτερα οινοποιεία του κόσμου από Wines and Spirits Magazine.

Στα επόμενα βήματα της Γαία, περιλαμβάνεται μια νέα σειρά κρασιών, με στόχο να μεγαλώσει περαιτέρω ο όγκος για τις αγορές του εξωτερικού. Στόχος της εταιρείας είναι να προσθέσει νέες ελληνικές ποικιλίες τα επόμενα χρόνια, μερικές μάλιστα λιγότερο γνωστές, και να τις διαφημίσει στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα, εξακολουθεί να  διερευνά νέες μεθόδους παλαίωσης. Πιο πρόσφατο παράδειγμα υπήρξε η παρουσίαση του Βυθισμένου Θαλασσίτη, ένα Ασύρτικο που παλαιώθηκε στον βυθό της Σαντορίνης, για 5 χρόνια και σε βάθος 25 μέτρων.

Σημειώνεται πως πέρυσι ο τζίρος της εταιρείας ανήλθε σε 1.850.000 ευρώ, αυξημένος κατά 9,2% σε σχέση με το 2015. Αντίστοιχη πορεία ακολούθησαν και οι εξαγωγές της – η εταιρεία εξάγει σε 26 χώρες, σε Ευρώπη, Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Αυστραλία και Ασία- οι οποίες ενισχύθηκαν κατά 9,5% και πλέον αποτελούν το 63% του κύκλου εργασιών της.

Πηγή